De Huismus – Een (extra) ordinair vogeltje

In Nederland is de Huismus (Passer domesticus) in de laatste twintig jaar sterk in aantal afgenomen. Begin jaren tachtig begon de afname, die begin jaren negentig versnelde. Dit heeft geresulteerd in een landelijke afname van meer dan 50% van het aantal broedparen. En deze trend lijkt zich nog steeds voort te zetten, hoewel de Huismus bij de laatste vier Nederlandse tuinvogeltellingen weer op de eerste plaats van waargenomen vogels staat. 

Over deze afname van de populaire Huismus, een vogel die als vanzelfsprekend aanwezig was in de steden en dorpen, maken veel vogelliefhebbers zich zorgen. Vreemd genoeg is de afname plaatselijk. De Huismussen zijn op sommige plaatsen in de steden vrijwel geheel verdwenen en op andere plaatsen zijn zij even algemeen als voorheen. Een tekort aan insecten, waarmee de ouders hun jongen tijdens het broedseizoen voeren, kan de oorzaak zijn. In het stedelijk gebied verdwijnen steeds meer groene verloren hoekjes (met insecten), en veel tuinen verstenen. Ook door de meer en meer aanwezige huis- en zwerfkatten sneuvelen jaarlijks duizenden mussen.

Daar staat tegenover dat de bescheiden Huismus waarschijnlijk de meest succesvolle geïntroduceerde vogel ter wereld is. Kwam hij oorspronkelijk alleen voor in Europa en delen van Azië en Noord-Afrika nu is hij – dankzij de mens - ook te vinden in Noord-Amerika, Zuid-Afrika, Nieuw-Zeeland en op veel eilandengroepen. Thans bezet de Huismus een gebied dat gelijk is aan ongeveer een kwart van het landoppervlak van onze planeet. 

Begin 2011 is er in Nederland een nieuw project gestart, Ring-MUS, waarbij huismussen worden voorzien van kleurringen. De huismus is echter een slimme vogelsoort die zich lastig terug laat vangen. Elke gevangen en geringde huismus binnen dit project krijgt daarom een combinatie van 4 ringen, één metalen ringen  en drie kleurringen.  Dankzij deze kleurringcombinatie is de huismus van een afstand al te herkennen.