Marais Poitevin II, Flora & Fauna

Wie de wereld van water en planten van het Marais Poitevin betreedt, komt terecht in een reusachtig doolhof van water en land.

Het Marais Poitevin, is zeer rijk aan flora en fauna. Het moeras heeft vele micromilieus waarin veel plantensoorten kunnen gedijen waaronder waterplanten, oeverplanten en weideplanten. Dichter bij de zee, in het Marais Desséché groeien allerlei soorten planten die typisch zijn voor kustgebieden.

Onder andere Palingen, Snoeken, Baarzen, Zanders, Wulpen, Kluten, Grutto's, en Zilverreigers bevolken dit waterland, waarin de rust alleen wordt verstoord door het gekabbel van een bootje of de schreeuw van een opvliegende reiger.

Het gebied is uniek vanwege de ongekende variëteit aan vogelsoorten die hier het hele jaar zijn te zien.

Ook de Kwak en de Purperreiger kun je tegenkomen in het moeras.

En natuurlijk is ook Blauwe reiger alom aanwezig.

Dichtbij de oceaan, in de verdroogde moerassen tot aan de baai van l’Aiguillon, genieten duizenden steltlopers, wilde eenden en ganzen en andere trek- of standvogels volop van de rust van dit gebied om voedsel te zoeken of een plaats om te rusten of te nestelen.

De variatie aan vogelsoorten is groot, zowel trek- als standvogels vinden hier een ideale leefomgeving: Kwartelkoning, Velduil, Bruine kiekendief, Purperreiger, Grutto, en Groenpootruiter komen er onder andere voor.

Tijdens de vogeltrek kunnen hier wel 50.000 strandlopers rondscharrelen en het aantal Kanoeten kan oplopen tot 40.000 exemplaren. Het is één van de weinige broedplaatsen in Frankrijk van de Kemphaan en de Grutto.

   

Naast de Bruine kiekendief kun je er ook de veel zeldzamere Blauwe kiekendief tegenkomen.

Heel wat zoogdieren tref je aan in het Marais Poitevin, zoals de Grote hoefijzerneus, een vleermuis met een spanwijdte tot wel 40cm. De zeldzame en bedreigde Europese otter lust kikkers, padden en vooral paling.

De Beverrat, leeft dicht bij de oevers in de dichte begroeiing waar hij onder andere waterplanten eet.

Ook reptielen, amfibieën en insecten zijn hier te vinden waaronder: de Ringslang, de Marmersalamander, de Blauwe vuurvlinder, de Alpenboktor en de Elft.

In het Marais Poitevin grazen naast de Moeraskoeien ook Friese en Normandische runderen.

Het moeras heeft te lijden onder de uitbreiding van de graanteelt, waardoor ze geleidelijk uitdrogen: de intensieve landbouw pompt op (te) grote schaal grondwater op en gebruikt meststoffen en nitraten die het ecosysteem in gevaar brengen.

Recent valt het park onder het project Natura 2000 dat probeert de biodiversiteit van kwetsbare natuurgebieden te beschermen.

Grutto’s blijven in Zuid-Europa hangen

Grutto’s (Limosa limosa), 

blijven tijdens de trek veel vaker dan gedacht in Zuid-Europa hangen. Dat is één van de conclusies van de Rijksuniversiteit Groningen, na een jaar onderzoek met gezenderde grutto’s.

Boven; Grutto in zomerkleed.

Balans

Aan het eind van het afgelopen broedseizoen werd de balans opgemaakt van een jaar onderzoek met vijftien grutto’s – veertien vrouwtjes en één mannetje – die in mei 2009 een zender in de buik kregen. Het onderzoek leverde ook een teleurstelling op, waarschijnlijk heeft geen van de gezenderde vogels met zekerheid succesvol gebroed. Van slechts één van de vogels werd een nest gevonden met twee misvormde eieren. Voordat die konden uitkomen werden ze gepredeerd.

Rechts; Broedende Grutto.

Beneden; Een Grutto, hier samen met een Grauwe gans, is kleiner dan de meeste mensen denken.


 
 
 
 
 

Rechts; Foeragerende Grutto’s in winterkleed, Rio Odiel, Huelva, España

 

Terugweg

Ook op de terugweg blijkt Europa een belangrijke rol te spelen in de trek. Met name de rijstvelden rond Lissabon en in de Spaanse Extremadura zijn van groot belang. Eén vogel bleef op de weg terug naar Friesland voor langere tijd in de Camargue, in Zuid-Frankrijk.

Links en beneden: De rijstvelden bij Lissabon in Portugal en Huelva in Zuid-Spanje.

Boven; Foeragerende Grutto in zomerkleed, Plan Tureluur, Schouwen-Duiveland, Nederland

Al met al 

kan ik die Grutto’s goed begrijpen, tenslotte ben ik zelf ook in Zuid-Europa blijven hangen.

Grutto sterft tragische dood in Mali.

Een van de vijftien grutto's (Limosa limosa) die dit voorjaar in Friesland van een zendertje werden voorzien, is gesneuveld in Mali. De grutto kwam in een visnet aan zijn einde.

De trekvogel kreeg dit voorjaar, net als veertien soortgenoten, een zendertje ter grootte van een klein ei in de buikholte geïmplanteerd. Zo konden onderzoekers de tocht volgen die de dieren jaarlijks maken. De grutto vloog na het broedseizoen in de Friese weiden, in juni via Spanje en Senegal naar Guinee-Bissau. Daar bleef de vogel drie maanden, alvorens door te vliegen naar de binnendelta van de rivier de Niger in Mali. Na een week gaf de zender aan dat de vogel dood moest zijn. De onderzoekers startten direct een opsporingsactie. De grutto was naar een vrijwel onbereikbare plek gevlogen. Met hulp van een onderzoeksinstituut in Mali werd de afgelegen plek bereikt waar de grutto het leven had gelaten. Hier stuitten de onderzoekers op argwaan van de plaatselijke dorpsbewoners en vissers, die niet begrepen waar de overmatige interesse in de dode vogel vandaan kwam. Na lang overleg met de dorpsoudste en zijn raadgevers werd het stoffelijk overschot van de grutto uiteindelijk overhandigd. Het bleek dat de grutto door domme pech was overleden. Hij was in een visfuik terechtgekomen. Overigens is de jacht op grutto's in Mali niet ongewoon: als de visvangst tegenvalt worden de vogels vaak voor consumptie afgeschoten of door gespecialiseerde vogelvangers met netten gevangen.

Van de vijftien grutto's die met een zendertje werden uitgerust zijn er, onder meer door materiaalpech, nog maar vijf 'in de lucht'. De onderzoekers proberen uit te vinden of de vogels aan 'loop migration' doen, dat wil zeggen dat de vogels een rondje maken van Friesland, via Spanje naar Afrika, om via Italië weer terug te keren naar de Friese weilanden. Voor deze grutto zit de lange terugreis er in ieder geval niet meer in.
Meer foto's op Vogel ABC

Grutto vliegt in één ruk naar Senegal.

In mei van dit jaar voorzag een onderzoeksgroep vijftien grutto’s (Limosa limosa) in Friesland van een zender. Met dit zenderproject willen de onderzoekers achterhalen hoe de vogels precies tussen winter en zomerverblijf trekken. De peilingen van de grutto’s worden gedaan met behulp van een kleine zender die in de buikholte van de vogels is geplaatst. Op gezette tijden zoekt deze zender contact met de Argos-satellieten, die vervolgens de positie van de zender doorsturen naar de onderzoekers. Één van de grutto’s werd voor het laatst in Nederland gepeild in de Workumerwaard, in het zuidwesten van Friesland. Tijdens de volgende peiling, een dag later, vloog ze over de Straat van Gibraltar.

Weer een dag later werd ze door de satelliet ‘gezien’ op een strand iets ten zuiden van de Mauritiaanse hoofdstad Nouakchott. Dinsdagochtend rond 10.00 uur passeerde ze de Senegal rivier, in het grensgebied tussen Mauritanië en Senegal (West-Afrika). De afstand van ruim vierduizend kilometer legde zij af in twee etmalen vrijwel non-stop vliegen. De gemiddelde snelheid lag daarbij op bijna tachtig kilometer per uur. ‘Als je de meewind daarvan aftrekt, dan blijft er nog steeds een snelheid over van bijna vijftig kilometer per uur, een indrukwekkende prestatie.

Meer foto's op Vogel ABC