Land van duizend meren

In de Franse regio Centre, tussen Poitiers en Chateauroux en de rivieren de Creuse en de Indre, ligt het prachtige merengebied "Parc Naturel Regional de la Brenne". Een ideale plek voor natuurliefhebbers en vogelaars.

Dit eenzame land met de bijnaam 'Het land van de duizend meren' telt zo'n 1200 plassen, meren, poelen en vennen. Sinds december 1989 staat het park officieel te boek als natuurpark.

La Brenne is een natuurrijk cultuurlandschap, alle meertjes zijn in de middeleeuwen voor de visteelt aangelegd door monniken van abdijen in de omgeving. De vogelrijkdom kan zich meten met die van de belangrijkste draslanden van Europa.

Het gebied kenmerkt zich door een grote verscheidenheid aan bossen, meertjes, heidevelden, weilanden, moerassen, beekjes en talrijke houtwallen en hagen. De verstilde dorpen zijn dun over het gebied verstrooid.

Voordat men La Brenne gaat verkennen is een bezoek aan het Musee de la Brenne in een 12e eeuws kasteel aan te bevelen. Hetzelfde geldt voor het Ecomusee waar veel informatie over de geologie van het gebied wordt geboden. Het beste kan men beginnen in Le Bouchet, in het centrum van het natuurpark. Het is een authentiek boerendorp met huizen die gebouwd zijn van de lokaal gewonnen rode zandsteen: gres rouge. Deze steen is als lateriet bodem ontstaan tijdens het Tertiair, toen in La Brenne een tropisch klimaat heerste.

Het middeleeuwse kasteel van Le Bouchet ligt op een verhoging van deze steen; het is vanuit het natuurpark bijna overal te zien. In Le Bouchet is ook het bezoekerscentrum van het natuurpark, een fraai, oud en streekeigen gebouw, waar naast veel informatie over het gebied ook talrijke agrarische streekproducten, zinvolle nijverheidsartikelen en kunst te verkrijgen zijn.

Het hagenlandschap van La Brenne is uniek, met tal van struik- en boomsoorten als sleedoorn, meidoorn, hazelaar, veldiep en de overal aanwezige koebraam. Maar ook slingerplanten als heggenrank, kleefkruid en spekwortel. Het is een waar eldorado voor vogelsoorten die aan dergelijke hagenlandschappen gebonden zijn. Jammer genoeg laat het onderhoud te wensen over, waardoor ze langzaam dichtgroeien met struiken en bramen. Zo verarmen op den duur niet alleen de flora en fauna, maar verliest het gebied ook zijn verscheidenheid en eigengeaardheid als cultuurlandschap.

De viscultuur zal voorlopig niet uit La Brenne verdwijnen. In de grote en vele kleine, vaak naamloze meren, beoefend men al sinds de middeleeuwen een vorm van visteelt. Al deze meren en meertjes, waarin hoofdzakelijk karper en in mindere mate blankvoorn wordt gekweekt, zijn volledig kunstmatig gevormd en met elkaar verbonden.

Tot de Franse revolutie was deze visteelt vooral monnikenwerk. De vis werd in heel Frankrijk verhandeld. Ook de Parijse hallen werden ermee bevoorraad. Gedurende de Franse revolutie werd de visteelt in La Brenne verboden en stortte deze voor de lokale economie zeer belangrijke activiteit volledig in. Zeer veel meren vielen droog; dammen en sluizen raakten in verval. Pas vanaf 1950 herstelde de visteelt zich weer langzaam. In dat jaar waren er nog 600 visvijvers (5600 ha) over, nu zijn er minstens 1200 (10.000 ha).

Op een paar plaatsen in La Brenne komt de in Frankrijk zeldzame moerasschildpad voor. Wie belangstelling heeft voor insecten en in het bijzonder voor libellen kan in La Brenne zijn hart ophalen. Er zijn meer dan 60 soorten waargenomen. In totaal leven in het natuurpark 26 soorten reptielen en amfibieën, ca. 300 soorten vogels en 60 soorten zoogdieren. Een ongehoord hoog aantal voor een cultuurlandschap.

           

Meer foto's op; France-Centre, "La Brenne"

Don Quijote

Ondanks dat de windmolenparken, qua effectiviteit, wereldwijd ter discussie staan, worden in Spanje overal windmolenparken uit de grond gestampt. Waar maar een beetje de wind waait, ook op de mooiste plekken en in natuurparken, verrijzen tientallen tot meer dan honderd meter hoge windturbines.

                            

Met de directe omgeving wordt nauwelijks rekening gehouden zodat een enorme horizonvervuiling ontstaat. Want is de molen van zichzelf al hoog, op een berg is hij nog hoger. Ook de benodigde infrastructuur zoals wegen, elektriciteitsmasten en schakelkasten doen maagdelijke bergen al snel in een industriepark veranderen.

Heel erg is het bij Tarifa in de provincie Cádiz. Juist daar waar de trekvogels tweemaal per jaar de overtocht van Europa naar Afrika visa-versa maken, en de omgeving moeten gebruiken om te foerageren, is iedere berg volgegooid met die rumoerige windturbines. Niet alleen duizenden vogels worden het slachtoffer, maar ook heel veel vleermuizen.

Natuurlijk hebben we elektriciteit nodig maar daarom hoef je nog niet met zijn allen in een elektriciteits-centrale te gaan wonen, want dat is wat we aan het doen zijn met onze leefomgeving. Tegen windmolens vechten als een Don Quijote is helaas weinig zinvol gebleken.

IJsvogel - Common Kingfisher, geen last van de kou

Ondanks de lage temperaturen aan de Costa Blanca heeft dit ijsvogeltje (Alcedo atthis) nergens last van, er is volop voedsel. Hoe anders is het met zijn noordelijke soortgenoten die momenteel massaal sterven door kou en voedselgebrek. Meer foto's op; Marjal de Pego-Oliva

Invasie van Blauwborstjes

’s Zomers ben ik ze nog nooit tegengekomen maar ’s winters des te meer. Er is met dit koude weer een invasie van Blauwborsten (Luscinia svecica) in de Marjal.

Het zijn leuke, niet al te schuwe vogeltjes. Spanje heeft zijn eigen ondersoort Blauwborst. Meer foto's op; Marjal de Pego-Oliva

Kleine Zilverreiger trekt nette pak al aan

Hartje winter en donker weer, zelfs aan de Costa-Blanca overdag maar 5º Celsius.

Desondanks is de Kleine Zilverreiger (Egretta garzetta) al bezig om zijn prachtkleed aan te trekken.

Een nieuw seizoen komt er aan.

Meer foto's op; Marjal de Pego-Oliva

Ria de Aveiro

http://picasaweb.google.nl/groeneveldimages/PortugalRiaDeAveiro#

De Ria de Aveiro is een groot ondiep binnenmeer in Portugal, bij de monding van de Rio Vouga, achter een door de zee opgeworpen duinenreeks.

In de lagune vind zoutwinning plaats (marinhas de sal), evenals visserij op vis en schelpdieren en het verzamelen van zeewier voor bemesting. Deze industrieën zijn nu in verval.

Typisch voor de Ria zijn de verschillende barcos (boten). Barcos moliceiros (molico=zeewier) zijn platbodemschepen. Men gebruikt ze voor het verzamelen van zeewier. Ze hebben geen kiel, wel een hoge boeg in de vorm van een zwanenhals. De hoog op gekrulde voorsteven is met allerlei voorstellingen beschilderd. De barcos saleiros (sal=zout) hebben een minder gekromde voor en achtersteven. De barcos mercantel (mercantel=handel) is breder en wordt gebruikt voor transport van handelswaar zoals wijn, port en landbouwproducten.

Het overgrote deel van de barcos moliceiros zijn rond 7,5 meter lang, 1,8 meter breed, en hebben een diepgang van zo'n 0,6 meter. De grootste barcos moliceiros zijn dubbel zo groot. Barcos moliceiros hebben een mast met een sprietzeil of maken gebruik van een buitenboordmotor. De bemanning bestaat meestal uit twee mannen.

Ria de Aveiro is gedeeltelijk een natuurgebied, ook natuurreservaat Sao Jacinto maakt hier deel vanuit. Er wordt in de omgeving veel maïs verbouwd. Meer foto's op; Portugal - Ria de Aveiro

Afrikaanse Nimmerzat ver van huis

Deze Afrikaanse Nimmerzat verblijft al een paar jaar in de rijstvelden en natuurgebieden van de Comunidad Valenciana zoals de Marjal de Pego-Oliva en de Albufera van Valencia En dat is vreemd want hij hoort zoals zijn naam al zegt thuis in Afrika en niet in Spanje.

De Afrikaanse Nimmerzat (Mycteria ibis) is een grote waadvogel uit de familie van de ooievaars. Hij heeft een lengte tussen de 95 en 104 centimeter en heeft een spanwijdte tussen de 1.50 en 1.65 meter. Zijn fel gele snavel kan een lengte behalen van 25 centimeter. Over het algemeen is de Afrikaanse Nimmerzat vrij wit. Zijn kruin en nek zijn iets grijzig. Sommige veren hebben aan de toppen een roze/rode kleur. In vlucht zie je de brede, zwarte strepen op de boven- en ondervleugel. Ook zijn kleine staart heeft een zwarte kleur. Aan de basis van zijn gele snavel begint zijn bloedrood gezichtsmasker. Dit gedeelte van de kop is kaal. Het masker is op afstand makkelijk te zien en is dus ook een typerend kenmerk. De poten verschillen in kleur van licht roze tot bloedrood. Mannetjes en vrouwtjes zijn vrijwel gelijk van uiterlijk.

De Afrikaanse Nimmerzat is een inactieve vogel. Hij rust veel uit op de dag of staat in het water te wachten op prooi. Zijn manier van voedsel vangen is zeer speciaal. Hij plaatst zich in het ondiepe water aan de rand van een meer. Daar gaat hij met een open snavel staan wachten tot er een mogelijke prooi langs zwemt. Hij staat bekend om zijn uiterst snelle reactievermogen wanneer het gaat om voedsel vangen. Hij weet bijna iedere prooi uit het water te vissen. Als de zon te hard schijnt, spreidt hij zijn vleugel en zorgt dat er schaduw op de plek valt waar hij aan het vissen is. Soms lopen Afrikaanse Nimmerzatten ook door het water; met hun snavel open en op en neer wiegend. Zijn voedsel keuze bestaat uit een lijstje van kikkers, kleine vissen, waterinsecten, kreeftachtigen, kleine zoogdieren en wormen. In vlucht is de Afrikaanse Nimmerzat ook makkelijk te herkennen hij vliegt met uitgestrekte nek en poten. Zijn vleugelslagen zijn sterk en snel; niet zoals van andere grote vogels.

Als hij grote afstanden moet afleggen, thermiekt hij op de warme luchtstromen. De Afrikaanse Nimmerzat trekt vaak samen op met andere grote waadvogels. Hierbij horen de Reigers, Pelikanen en andere Ooievaar-soorten. Hij slaapt meestal in een hoge boom naast of in de buurt van een plas of meer. Geluid maken de Afrikaanse Nimmerzatten vrijwel nooit. Alleen tijdens het broedseizoen kunnen ze luidruchtig worden. Ook doen ze, net zoals andere ooievaars, klapperen met hun snavel. Meer foto's op; España La Albufera en España Marjal de Pego-Oliva

Óbidos

Dit betoverende stadje met zijn pittoreske witte huizen ligt binnen 14de-eeuwse muren.

Vanaf ca. 713 is de stad in handen van de moslims van Al-Andalus, die op de heuvel een versterking bouwden. In maart 1147 valt de stad aan de eerste koning van Portugal, Alfons I (Alfons de Veroveraar), die het op de moslims veroverde. De legende verhaalt over de ridder Gonçalo Mendes da Maia die in z'n eentje verantwoordelijk zou zijn voor de overwinning op het kasteel. De inname van Óbidos betekende het einde van de Reconquista in Estremadura.

Toen de latere koning Dinis in 1282 trouwde met Isabella van Aragón was Óbidos een van zijn huwelijkscadeaus. Destijds was Óbidos een belangrijke haven, maar in de 16de eeuw verzande deze en verminderde het strategisch belang van het stadje.

In het stadje bevind zich een schandpaal (pelourinho) die is versierd met een visnet, het embleem van Dona Leonor, de vrouw van Dom João II. Zij koos het ter ere van de vissers die vergeefs hadden getracht haar zoon van verdrinking te redden. Tegenover de schandpaal staat de kerk Santa Maria waar de toekomstige Alfons V op tienjarige leeftijd trouwde met zijn achtjarig nichtje Isabel.

Meer foto's op; Portugal, Óbidos

Slangenarend kiest voor veilige trekroute

Op 4 plaatsen 

in het centrale deel van de Middellandse Zee (het Ligurische Arenzano in het noordwesten van Italië; Kaap Circeo ten zuiden van Rome; Marettimo, één van de Egadische eilanden van West-Sicilië en Malta) werd de migratie van de Slangenarend (Circaetus gallicus) gevolgd. In Arenzano werden 476 individuen geteld, 368 volwassen exemplaren, 6 immaturevogels en 102 juvenielen.

Op de drie andere plaatsen 

werd nauwelijks trek vastgesteld, met uitzondering van Marettimo waar 8 exemplaren genoteerd werden. Bovendien werden boven de Apennijnen 289 in noordwestelijke richting trekkende Slangenarenden opgemerkt. Dit wijst erop dat de soort de afstand van de oversteek naar Afrika over zee tot een minimum beperkt en verkiest via de Straat van Gibraltar te vliegen waarbij gretig gebruik gemaakt wordt van lange zweefvluchten.

Ooievaars niet honkvast

Uit een onderzoek waarbij enkele Ooievaars (Ciconia ciconia) enkele jaren na elkaar per satelliet gevolgd werden op weg naar hun winterkwartieren, bleek dat de vogels hun overwinteringgebied vermoedelijk uitkozen in functie van het voedselaanbod en bijgevolg niet altijd dezelfde regio opzochten. Een vrouwtje Ooievaar, dat in juli 1999 in Zwitserland werd uitgerust met een zendertje, overwinterde in 2000 in Marokko en Algerije en vertoefde van mei tot augustus in Centraal-Spanje. In 2001 overwinterde deze vogel in Algerije en broedde vervolgens in het zuiden van Duitsland.

Meer foto's op, Ooievaars

Koereiger versus Torenvalk

Een Franse ornitholoog keek op 25 november 2000 toe hoe een Koereiger (Bubulcus ibis) een Torenvalk (Falco tinnunculus) achtervolgde en hem, na een tiental seconden zijn prooi – een bidsprinkhaan – ontfutselde, ondanks verwoede pogingen van de valk om de reiger van zich af te schudden.

Meer foto's op; Galeria de Aves

De Mensen van Trás-os-Montes

Trás-os-Montes (Portugees voor 'achter de bergen') is een bergachtige landstreek in het noordoosten van Portugal. Het is één van de armste en meest onherbergzame gebieden van Portugal en kent drie subregio's: Chaves, Valpaços en Planalto-Mirandês. Het leven voor de plattelandsbevolking is er hard en moeilijk. Je waant je terug in de tijd met straten vol uitwerpselen van koeien, geiten en schapen en de onvermijdelijke vliegen die daar op afkomen. Vele huizen zijn van graniet en sommige van die oude huizen worden nu gerestaureerd.

Moderne huizen worden gebouwd door de vele Portugezen die werken in met name Frankrijk, dit heeft als consequentie dat het werk op het land voornamelijk door vrouwen wordt gedaan omdat de mannen elders verblijven. Van de bijna 11.000.000 Portugezen werken er ca. 900.000 in het buitenland.

In Trás-os-Montes bevinden zich twee natuurparken: Parque Natural de Montesinho, bekend om zijn grote populatie Iberische wolven en de vele kastanjeboomgaarden, en Douro Internacional, in het dal van de rivier de Douro.

Meer foto's op;  Portugal Tras os Montes Pessoas