Wit met een blauw randje

Net zoals in veel andere streken op het Iberisch schiereiland zijn ze in Alentejo traditioneel gek op de combinatie wit met blauw. Vrijwel alle gebouwen hebben dan ook deze kleurencombinatie, hoewel er de laatste jaren ook wat andere kleuren opduiken.

Sommigen laten het niet bij een in wit met blauw geschilderd huis en hebben zelfs hun wasgoed in die twee kleuren.

Vroeger werden deuren en luiken van huizen vaak blauw geverfd omdat men dacht dat de kleur blauw de kracht had om kwade machten te verjagen. Nu is dit niet meer om de kwade machten buiten te houden maar de vliegen. Deze schijnen een hekel te hebben aan de kleur blauw.

Betekenis van de kleur Wit (Volgens sommigen is wit geen kleur): vreugde, feest, waarheid, reinheid, blijdschap, tederheid, liefde.

Betekenis van de kleur Blauw: goddelijkheid, oneindigheid, onschuld, melancholie, oprechtheid.

Alentejo, witte huisjes en oude vrouwtjes

De originele naam "Além-Tejo" betekent "over de Taag". Deze in centraal zuid van Portugal gelegen regio is met zijn zacht glooiende heuvels en vlaktes, de kleine dorpjes met witte huisjes en zonovergoten velden veel vriendelijker dan de in het noorden en noordoosten gelegen regio’s. Met zijn 31.551 km² is Alentejo iets kleiner dan Nederland, maar met slechts 758,739 inwoners (2011) dunbevolkt.

Het is de regio met de oudste bevolking van Portugal, 22,9% is 65 jaar of ouder, terwijl het landelijk gemiddelde op 17,5% ligt. De verdeling is 49% mannen en 51% vrouwen. Je ziet dan ook overal oude vrouwtjes die de dagelijkse klusjes verrichten. Onder de inwoners ouder dan 60 jaar is het analfabetisme nog steeds hoog.

Mogen Zigeunerjongetjes geen brood eten?

Ik zit een biertje te drinken op een terrasje wat, bij een plaatselijke markt, op het gras is neergezet. Plotseling neemt er een jongetje voor me plaats, die me onbeweeglijk gaat zitten aanstaren. Zijn grote, donkere ogen knipperen niet en na een tijdje begin ik me een beetje ongemakkelijk te voelen. Hij onderbreekt zijn gestaar als ik vraag of hij iets wil. Ja, hij wil wel een hamburgertje laat hij weten. Nadat ik hem wat muntjes heb gegeven om een hamburger te kopen, zie ik hem niet meer. Wel valt het me op, dat er verschillende broodjes op het marktterrein liggen waarvan de hamburger is afgegeten. Zouden zigeunerjongetjes wel de hamburgers mogen eten maar niet de broodjes?

Garranos: Paard met een lang verleden

Garranos zijn kleine, bruine paarden, ze stammen af van een oud ras en zijn te zien op diverse grottekeningen uit de prehistorie. De Garrano komt vooral voor in de Portugeese regio's Minho, Trás-os-Montes en Alto-Douro. Ze behoren tot een familie waarvan ook de Asturcon - een paardenras afkomstig uit Asturië in Spanje - , de Pottok – een paardenras uit Baskenland in Spanje en Frankrijk -, de Dartmoor – afkomstig uit Devon in Groot-Brittannië -, de Exmoor pony - afkomstig uit Exmoor in Groot-Brittannië, de Welsh pony - afkomstig is uit Wales in Groot-Brittannië, de Connemara - een paardenras uit Ierland -, de Highland pony – een paardenras uit Schotland en de Shetlander – een paardenras van de Shetlandeilanden in Schotland - deel uitmaken.

De naam Garrano heeft een Indo-Europese achtergrond. “Gher” betekent kort of klein en is het oude woord voor “Gerran”, wat paard betekent in het Keltisch. In Engeland wordt het woord “Pony” gebruikt, in Ierland zeggen ze “Gearon”, in Schotland “Garron” en in Portugal “Garrano".

De Garranos zijn gekruist met het kleine paard van de Kelten en geëvolueerd naar het Keltische type van vandaag: met een recht of concaaf hoofd. Klein met zijn gemiddelde hoogte van één meter dertig, maar sterk en goed uitgerust voor het leven in de vochtige, koude omgeving van de Noord-Portugese bergen. Ze zijn het rijdier geweest voor priesters, edelen, boeren en krijgers en vervoerde zware lasten zonder uit te glijden of te vallen van de steile en gladde rotsen. Ze zijn waakzaam, hebben formidabele gangen, het geduld van een ezel en de kracht van een muildier. 

De omgeving waarin de Garranos leven is heel speciaal. In de Gerês groeien nog steeds enorme varens - tot twee meter hoogte -, dezelfde die gevonden zijn als fossielen uit de ijstijd. De Garrano is niet alleen geselecteerd door mensen maar mede gevormd door zijn leefomgeving door de eeuwen heen. Ze worden nog steeds belaagd door wolven in hun leefgebied in het noorden van Portugal, tegen de Spaanse grens.

Om aan de wolven te ontsnappen leven de paarden in kuddes van negen tot twintig merries en een hengst. De slachtoffers zijn meestal veulens. Maar oude of gewonde dieren kunnen hier ook niet overleven, want het is nodig om per dag grote afstanden af te leggen, om aan water en voedsel te komen. Verder is de vruchtbaarheid van de kuddes laag, minder dan 50%. Dit is gedeeltelijk te wijten aan het grote aantal merries per kudde met maar 1 hengst.

In de winter leven de paarden gewoonlijk in de lagere delen van de regio maar in de zomer gaan ze de bergen in, grote afstanden afleggend om water en voedsel te zoeken. Als ze aangevallen worden door wolven gaan de volwassen dieren in een kring staan met hun achterkant naar buiten om zo de veulens te beschermen. Het is nog niet eenvoudig foto’s te maken van deze paardjes, omdat hun instinct hen vertelt niet in moeilijkheden te raken, wat betekent dat ze bij wolven en mensen uit de buurt moeten blijven.

Deze in het wild levende dieren zijn over het algemeen geen mensen gewend en je kunt ze dus niet even pakken en een halster om doen. Ze zullen zichzelf en hun veulens fel verdedigen, maar als ze gevangen en getraind worden zijn ze gedwee en meegaand. Ze zijn zeer geschikt als rijpaard en voor de mensport. Ze zijn dapper en geduldig, het zijn harde werkers en uitstekende huisdieren. Naast de Garranos die leven in het noorden van Portugal – voornamelijk in het Nationale Park van Peneda-Gerês – zijn er kleine aantallen in Frankrijk, Oostenrijk en Nederland. Alle geboren veulens ondergaan een DNA-test om er zeker van te zijn dat ze tot dit ras behoren voordat ze in het stamboek worden opgenomen.

Parque Nacional da Peneda-Gerês

In het uiterste noordwesten van Portugal, tussen de Alto-Minho en Trás-os-Montes, vormen de gebergten Serra da Peneda en Serra do Gerês samen een uniek beschermd gebied, dat erkend is als Nationaal Park. Het is een aparte wereld waarbij de menselijke activiteiten harmonieus met de natuur samenvloeien en eeuwenoude waarden en tradities behouden zijn gebleven. Het landschap is adembenemend mooi en misschien ziet u wel een ree (symbool van het park) of zijn jager, de Iberische wolf. Vaker te observeren zijn de “Garranos”, kleine wilde paarden die los lopen door de bergen. Waarschijnlijk zult u hier ook runderen tegenkomen van het ras “Barrosã” en honden van het ras “Castro Laboreiro”, met een donkere vacht, die over de kuddes schapen waken die met het ritme van de jaargetijden verplaatst worden tussen de zomer- en winterweiden.

Geschiedenis:

In 1948 telde men nog ongeveer 40.000 Garranos, die voorkwamen in het noorden en centrum van Portugal. Maar doordat mensen wegtrokken uit de afgelegen gebieden en door mechanisatie van landbouw en het kruisen met buitenlandse rassen is hun aantal drastisch gedaald naar net over de duizend dieren. Waarna ze in 1994 op de international lijst van bedreigde rassen is gekomen…. Om te voorkomen dat het ras totaal zou verdwijnen was er een jaar eerder al een stichting opgericht die onder de Nationale Portugese stoeterijdienst valt en is men een stamboek begonnen. Hoewel het ras dus oeroud is, is het stamboek nog vrij jong.

In 1993 is men begonnen met alle paardjes die aan de rasstandaard voldeden, d.w.z.: bruin, niet groter dan 1.35m, met een recht of concaaf (hol) profiel en ouder waren dan drie of vier jaar (respectievelijk merries en hengsten) gaan brandmerken en inschrijven in het zoölogisch boek. Hun DNA is opgeslagen om ouderschap terug te kunnen voeren. In dat boek staan dus de dieren waarvan de ouders onbekend zijn.

Vandaar uit kon men beginnen met het veulenboek, waarin de veulens die geboren waren en na DNA check van ouders uit het zoölogisch boek bleken en het stamboek voor fokdieren. Dat zijn weer pony’s uit het veulenboek die na hun derde goedgekeurd werden voor de fok. Ze moeten dan voldoen aan de rasstandaard en mogen geen erfelijke fouten hebben en bij keuring meer dan 72 of 65 punten halen (respectievelijk hengsten en merries). Bij veulens wordt altijd bloed afgenomen om het DNA te checken. Uiteraard komen nu in het veulenboek ook veulens uit dieren die in het gewone stamboek staan.

Omdat de pony’s los in de bergen lopen is het belangrijk om te weten in welk jaar ze geboren zijn en ze later te herkennen als van welke ouders. Ze krijgen een jaarletter en nummer op de rechterschouder.

Er bestaat inmiddels een groot bestand van ingeschreven pony’s, maar niet alle ingeschreven pony’s worden ter keuring aangeboden voor het stamboek. Daarnaast bestaan er pony’s uit Garrano ouders die nog niet gekeurd waren voor het stamboek. Deze mogen niet worden ingeschreven. Pony’s met teveel wit worden niet geregistreerd. Daarnaast zijn er een groot aantal Garranoachtige pony’s die de raskenmerken hebben en daarom Garrano genoemd worden, maar niet ingeschreven staan. Het stamboek telt dus niet zoveel pony’s als dat er Garranos zijn.

De Garrano wordt nog steeds met uitsterven bedreigd. Van de in het wild geboren veulens, overleeft een groot deel de eerste paar jaar niet doordat ze leven in een gebied met een natuurlijk vijand, de Iberische wolf en er vaak bosbranden woeden. Deze laatste zijn niet alleen direct een gevaar, maar nemen ook het voedsel weg, waardoor er alsnog aan honger overleden wordt als de eigenaren niet bijvoeren. En daarvoor moeten ze eerst de gevluchte pony’s vinden, wat niet altijd lukt.

Sommige van de in het wild levende pony’s hebben eigenaren die niet altijd het beste met de paardjes voorhebben. Het fokken is namelijk gesubsidieerd en bij verlies van dieren wordt een vergoeding gegeven door de staat. Het fokken gebeurt dus niet alleen uit belang tot behoud van het ras. Daarbij worden ze soms neergeschoten door boeren die hun oogsten bedreigd zien en zijn er de gewetenlozen die ze voor de lol neerknallen. Ook worden er heel wat dieren aangereden als de kuddes in galop de weg oversteken. Per jaar gaat ongeveer een kwart van de in het wild levende pony’s verloren.

De Garrano is in 2009 uitgeroepen tot Portugees nationaal erfgoed.

Kapelletjes langs de Weg

Een kapelletje bevat soms slechts een beeldje of afbeelding. Vaak is het niet meer dan een nisje op een kruispunt van wegen of een houten kastje aan een boom, langs een wandelpad of aan een huis bevestigd. Ze zijn de zichtbare uiting van volksdevotie. 

Vaak is het, hoe armer en geïsoleerder de streek des temeer kapelletjes je er ziet. Soms zitten daar hele leuke decoratieve exemplaren tussen, zoals deze van aardewerk uit de Alentejo, Portugal. 

Of je ziet de meer traditionele, zoals dit heilige huisje in de Sierra de Espuña, Murcía, Spanje.

Kapelletjes zijn er in alle soorten en maten, een kapelletje kan zijn: een wegkapelletje, een heilig huisje of een afdak waaronder kruisbeelden of afbeeldingen van heiligen, vaak de heilige Maria, zijn geplaatst.

Men treft ze op allerlei plaatsen aan en hebben meestal voor de lokale bevolking een grote religieuze waarde. Het woord kapel is afgeleid van het Latijnse cappa of mantel, en verwijst naar de mantel van Martinus van Tours, de bisschop van Tours die leefde van 316 tot 397 en bekend werd als Sint-Maarten.

Blauwe Reiger, Stand- en Trekvogel

De meeste Blauwe reigers (Ardea cinerea) zijn standvogels (paars op het kaartje); andere verlaten hun broedplaats en trekken naar streken met een milder klimaat. De Blauwe reigers die in het noorden de zomer doorbrengen (oker op het kaartje) trekken vaak al in de zomer langzaam in zuidelijke richting.

In Nederland en België trekt de Blauwe reiger door van half juli tot diep in de winter en in het voorjaar van begin maart tot in mei. Er zijn in Nederland en België vogels die overwinteren, maar er zijn er ook die wegtrekken. Strenge winters kunnen de populatie gevoelige klappen bezorgen.

Officieel is de Blauwe reiger in Spanje en Portugal een wintergast (blauwe plekken op het kaartje). Je ziet dan hele groepen in de lucht – voornamelijk jonge vogels – die hier komen overwinteren. Er zijn in Spanje slecht een paar streken waar de Blauwe reiger een standvogel is (de paarse plekken op het kaartje), maar je ziet hem toch het hele jaar door wel ergens staan of vliegen en soms op de meest rare plekken. Zoals bij een bergbeekje in de Pyreneeën op forellenjacht, of bij een kleine poel in en verder gortdroge omgeving. Sommige vogels trekken nog verder door, tot zelfs naar Zuid-Afrika. 

In de Marjal de Pego-Oliva zie je tijdens de trektijd soms grote groepen Blauwe reigers

De Blauwe reiger gedraagt zich in Spanje heel anders dan in Nederland of België. Vergeet het maar dat hij hier naast een visser gaat staan, om te wachten totdat hem een visje wordt toegeworpen. Uitermate schuw en op hun hoede zijn ze en ze gaan bij het minste of geringste op de wieken. De reiger heeft een matig snelle vlucht met langzame, zware en diepe vleugelslagen, maar soms wordt ook een kleine zweefvlucht uitgevoerd. De nek is hierbij S-vormig ingetrokken en de poten steken achter het lichaam uit.

Ze zoeken zijn hun eigen kostje wel bij elkaar, zoals deze jonge reiger die een rivierkreeft te pakken heeft.

Vissen van 10 tot 16 cm lengte vormen de hoofdschotel van het menu van de Blauwe reiger, zoals voorn in rietvelden, forellen in stromend water, maar ook stekelbaars, paling, baars, snoek, grondel, zeelt, alver, karper en brasem. Verder eet hij amfibieën, reptielen, insecten, wormen, rivierkreeften, slakken, steurgarnalen en jonge vogels. En ook wel kleine zoogdieren als mollen, ratten, veldmuizen, waterspitsmuizen en konijnen.

Er is iets mysterieus aan de blauwe reiger en als je zijn diepe, rauwe "schraatsj" in de vlucht hebt gehoord, weet je wat ik bedoel. 

Er is al veel geschreven over de gespannen verhouding tussen de blauwe reiger en de mens. Over de rivaliteit tussen de vogel en de beroepsvisser, over de vervelende gewoonte van de vogel om met zijn uitwerpselen de bomen wit te kalken, bladerloos te maken en de grond te besmeuren en over de stank van over de nestrand gevallen visresten. In vroeger tijden werden de kolonies makkelijk het doelwit van verstoring en stroperij. Reigers werden gegeten en vormden de Koninklijke prooien van de valkerij. Hendrik VIII van Engeland in hield in 1532 een feestmaal, waar 440 reigers werden geserveerd.

Ondanks dat de Blauwe reiger in Nederland een veel voorkomende vogel is loopt de populatie in sommige streken terug. Zo schrijft Sovon op  26 augustus jl.;  

Neergang Blauwe Reiger in Twente zet door

De afgelopen winters hebben sporen achtergelaten in de kolonies van de Blauwe Reiger. De terugval in 2009 bedroeg 18,5 %, in 2010 ongeveer 17 % en in 2011 was er een stabilisatie. In 2012 bedroeg de achteruitgang 14 % en dit jaar 15 %. De Twentse populatie is daarmee vergeleken met 2008 in vijf jaar tijd meer dan gehalveerd.

Onder normale omstandigheden kan de Blauwe reiger gemiddeld 25 jaar oud worden.

Het zijn niet alleen Mannen die Schaapherder zijn

Vooral in de economisch wat achtergebleven streken van Spanje en Portugal kom je ze regelmatig tegen, herderinnetjes. Maar niet het romantische type herderinnetje wat je in gedachten schiet bij het woord ervan of één uit een sprookje van Hans Christian Andersen. Dit zijn echte herderinnen, stoere vrouwen die dagen alleen vergezelt van hun honden, schapen en geiten over de vlaktes trekken. Die een woord wat ze nauwelijks kennen ‘emancipatie’ al in praktijk brachten toen de meeste mensen er noch niet van gehoord hadden. 

Ze hebben altijd een tas, mand of rugzak bij zich, voorzien van wat proviand, zalfjes en geneesmiddelen voor de schapen en geiten. Omdat er geen man in de buurt is en ze toch ergens tegen moeten sputteren is de hond vaak het slachtoffer.

Het hoeden van schapen was van oorsprong een rendabele manier om van de verder onbruikbare woeste gronden te profiteren. Maar om vandaag de dag je schaapjes op het droge te krijgen is een hele opgave.

Portugal, April 1974

Via het Spaanse ‘Fuentes de Oñoro’ komen we de grens met Portugal over. Onderweg ontmoeten we schaapherders, pure eerlijke mensen die zich maar wat graag laten fotograferen en het fijn vinden om met handen en voeten een praatje te maken. Ze leiden een hard, karig en eenzaam bestaan en kunnen zich alleen maar schikken in hun lot. Welke wordt beïnvloed door dierziekten, vlees en wolprijzen en de elementen. 

Net zoals wij, zijn ze op dat moment onkundig van het feit dat nog dezelfde maand de Anjerrevolutie (Revolução dos Cravos) zal uitbreken. Het autoritaire bewind van Marcello Caetano - de opvolger van António de Oliveira Salazar -, waartegen vanuit verschillende groeperingen van een steeds verder verarmend land oppositie is gevoerd, zal dan worden gedwongen zijn machtspositie op te geven.

Als je nu in Portugal komt, staat de ontwikkeling van sommige streken voor mij dichter bij het moment dat de Anjerrevolutie uitbrak dan bij het jaar waarin we leven. En dit ondanks de Europese steun die Portugal heeft genoten en het feit dat we haast veertig jaar verder zijn.

Graanoogst in Portugal

De graanoogst gaat in sommige streken van Portugal nog uiterst primitief. Zo wordt een gedeelte geoogst door alleen vrouwen – doordat de mannen werkzaam zijn in het buitenland – met behulp van slechts een simpele zeis.

Ook het transport van het graan gebeurt nog traditioneel met een koeienspan. Een tractor is niet rendabel omdat de stukjes grond te klein zijn en voor een loonbedrijf is het waarschijnlijk niet de moeite waard. Als je om je heen kijkt in het Europa van 2011 dan zijn er nog heel wat zaken waarvan je dacht dat het allang verleden tijd was. Wat er met de subsidies gebeurt die naar dit soort regio’s gaan is mij niet duidelijk en wat er met deze regio’s gaat gebeuren - als in het verdere verloop van de onstuitbare crisis de subsidies opdrogen - al helemaal niet.

Het enige lichtpuntje is dat het voor de natuur een zegen is als er geen landbouwmachines zijn die de grond omwoelen en de rust verstoren. Voor de mensen en de nutsdieren is het echter een hard en uitzichtloos bestaan.

Veel regen op het Iberisch schiereiland

Er is de afgelopen week heel wat regen gevallen in Spanje en Portugal. Jammer genoeg gaat die overvloedige regenval meestal hand in hand met menselijk leed – twee mensen verdronken aan de Costa-Blanca - en materiële schade. Maar de regen was wel heel hard nodig na de vele maanden van droogte. Ook de tientallen bosbranden in Portugal zijn nu vrijwel allen gedoofd. Ik verwonder me er trouwens over dat er überhaupt nog bos is in Portugal want al jarenlang staat iedere zomer de boel in brand, in Spanje ook trouwens maar gelukkig niet in die mate.

De boeren zijn in ieder geval dankbaar dat er fris nieuw groen opkomt, zodat hun kuddes weer wat te kauwen hebben.

Ermida da Memória, Cabo Espichel

Op het uiterste puntje van het Portugese schiereiland Arrábida - met kliffen van meer dan 100 meter boven de zeespiegel - ligt de ‘Ermida da Memória’.

Te midden van een kale vlakte met hier en daar een verdroogde struik, waar alleen wat konijnen leven en de wind vrijwel altijd om je oren waait, staat dit kleine kapelletje boven op een geërodeerde klif. Er staan waarschuwingsborden die aangeven dat je, je niet te dicht langs de rand moet begeven want een plotselinge windvlaag of een afbrokkelend stuk rots kan genoeg zijn om je omlaag te doen storten.

De mythe wil dat hier rond 1400 de Heilige Maagd verscheen. Zij rees, gezeten op een muilezel, op uit de zee.

De originele structuur van de kapel werd gebouwd in de vijftiende eeuw, op initiatief van de eerste pelgrims. Precies voor de plek waar de Heilige Maagd uit de zee zou zijn verrezen.

In 1970 werden - bij het beneden aan de rotsen gelegen ‘Praia dos Lagosteiros’ - fossiele pootafdrukken van dinosaurussen gevonden.

Sommige godvruchtige zielen menen echter dat het hier gaat om de pootafdruk van de muilezel.

 Het licht en de kleuren van de kaap zijn prachtig en zijn steeds aan verandering onderhevig. De Cabo Espichel is ook een geliefde plek om naar de zonsondergang te kijken. Doordat het op een punt in zee ligt heb je een weids uitzicht over de omgeving.

Zonnig & Warm

Het is snikheet op het pleintje waar de wekelijkse markt wordt gehouden. Afgezien van een oud doordouwertje is er niemand te zien. Geen wonder dit is de warmste maand van het jaar en door de huidige crisis zijn er ook minder toeristen die dit Portugese dorpje bezoeken. En het waren er al niet veel die de moeite namen om deze ver van de kust gelegen streek te verkennen. Zeker als het zo warm is blijven de mensen liever dicht bij het water van de zee. Ze gaan niet rond banjeren op het ongeplaveide pleintje van een vervallen dorpje die geen enkele toeristische attractie heeft.

De meloenverkoper zag de bui al hangen toen hij vanmorgen vroeg vertrok, zijn ontvangsten hoeft hij niet te tellen want die zijn er niet. Ik ken deze streek al heel lang en er is nauwelijks iets veranderd, ook niet tijdens de goede jaren. Alles is vrijwel nog net zo als veertig jaar geleden en toen was het al armoe troef.

En het weer voor morgen? .........Zonnig & Warm! 

Show-Time op het dorpsplein

Het was in één van die leuke plaatsjes aan de kust van de Algarve. Met een groot parkeerterrein waar camperaars gratis mogen overnachten. Ik was geheel tegen mijn gewoonte in al vroeg naar bed gegaan want ik wou de volgende dag het “Parque Natural da Ria Formosa” bezoeken om vogels te gaan fotograferen. Tegen middernacht klonk er muziek à la de Braziliaan Roberto Carlos, en dat is muziek waar ik goede herinneringen aan heb. Ik besloot dus om maar eens een kijkje te gaan nemen, hoewel er wel wat tijd overheen ging voordat ik weer helemaal bij de pinken was.

Aangekomen op het pleintje waar de zanger zijn performance gaf moest ik helaas vaststellen dat dit het laatste nummer was wat hij die avond zong. Verdorie, ik was toch hopelijk niet voor niets mijn kooi uitgekomen.

De zanger bleek deel uit te maken van een groepje variété artiesten, met behalve de zanger ook een goochelaar en een acrobate. En dat zijn twee disciplines waar ik totaal geen liefhebber van ben. Maar toen mijn ogen aan de spotlights waren gewend en ik eens goed rondkeek zag ik dat een groot deel van het publiek uit kinderen bestond en die konden het wel waarderen zag ik aan hun blije gezichten.

Waarderen is eigenlijk te weinig gezegd. Nee, ze vonden het prachtig en ze leefden zich helemaal in, in de act van de goochelaar en de acrobate. Dat vond ik een vreemde gewaarwording in deze tijd van computerspelletjes en andere elektronica.

Niks pretpark of een verre reis naar Disney World. Nee, gewoon een paar artiesten op een dorpsplein bleken deze kinderen net zo blij en enthousiast te maken.

Ik bedacht dat dit de ware artiesten zijn, die mensen blij maken voor een schamel bedrag. Artiesten die je nooit in de bladen tegen komt, de ware “TOPPERS”. Ja, kunst hoor ik zeggen een kinderhand is snel gevuld. Nee, het was niet alleen de kinderhand want ook de volwassene vonden het prachtig.

Onderweg terug naar de camper overdacht ik hoe het kwam dat die Portugezen zou enthousiast reageerden. Waren ze niets gewend? Hadden ze geen 800 kanalen op hun TV? Was het uit beleefdheid? Waren ze enthousiast omdat hun kinderen het zo leuk vonden? Of waren de artiesten werkelijk steengoed? Ik ben er nog niet uit.

In ieder geval  “THE SHOW IS OVER NOW”.

Zij verhogen ons moraal

“Zij verhogen ons moraal”, is een vrije vertaling van wat er op dit Portugese vissersbootje staat geschreven. Het is alleen jammer dat het betrekking schijnt te hebben op het voetbal want ik geloof dat iedereen wel een beetje moraal kan gebruiken in deze crisistijden, en de Portugezen in het bijzonder. Ikzelf ook trouwens, want ik ben al twee weken onafgebroken bezig om mijn computersysteem weer aan de praat te krijgen. Verdwenen instellingen, foto’s en e-mails, een mens wordt er niet vrolijk van.

Zigeunerkinderen – Gypsy Children



Sulukule, Istanbul, Turkey

Vila do Bispo, Algarve, Portugal

Espinho, Beira, Portugal

Ferreira do Alentejo, Alentejo, Portugal

Lucena del Puerto, Huelva, Spain